» :: دانلود مقاله و تحقیق سیر استحاله تهیه طرحهای توسعه شهری باب جهان و ایران

عنوان مقاله: سیر تحول تهیه طرحهای توسعه شهری باب آفاق و ایران
قالب فایل: WORD
اندازه صفحات: 29 برگ
فهرست مطالب:
● چکیده
● مقدمه
● مراحل تهیه الگو های توسعه شهری
بار اول (از 1800 حرف 1900 میلادی)
بار دوم (1950-1900)
- الگو آمستردام (1939-1934)
- الگو پاریس (1939-1934)
- طرح لندن ارجمند (1944)
مرحله سوم (1970- 1950)
مرحله چهارم (1970- به بعد )
● آیین سیستمی طرح ریزی شهری
● پرونده تحولات شهرسازی
● سیرتحول برنامه ریزی شهری بعد از ورود اسلام به سمت ایران
1ـ قرون اولیه اسلامی
2ـ قرون میانی اسلامی
3ـ قرون متاخر اسلامی
● شهرسازی اوقات معاصر ایران
● خلاصه
● پی نوشتها
* چکیده:
"تهیه و تدوین برنامه های بسط شهری باب جهان و ایران با مفهوم امروزی از قدمت زیادی برخودار نیست ولی تلاش های انجام گرفته در این خصوص به زمان های گذشته باز می گردد، نخستین تلاش هایی که به نوعی در راستای نظم دهی به سکونتگاه انسانی بوده است که اولین سرچشمه های تدوین برنامه توسعه را فراهم نموده است.
در یک تقسیم بندی عمده می توان 4 بار زیر را برای سیر تحول طرح های بسط شهری در جهان برشمرد.
بار نخست (سال های 1800 حرف 1900 میلادی) شکل گیری ایده آرمان شهری برای رفع مشکلات شهروندان ارائه می شود.
مرحله دوم (سال های 1900 لغایت 1950 میلادی) با تهیه طرح بسط برای شهرهای اروپایی همچون آمستردام، پاریس و لندن، نخستین تفکرات مبتنی بر برنامه ریزی به وجود می آید.
بار سوم (سال های 1950 حرف 1970) شکل گیری و تدوین منشور آتن وتوجه به استانداردهای کمی زندگی شهری.
مرحله چهارم (1970 به بعد) تدقیق به سمت جنبه های غیر کالبدی شهرها و ایجاد نگرش های جدید در برنامه ریزی توسعه شهری.
بررسی سیرتحول مطالعات طرح های بسط شهری در ایران باب یک طبقه بندی کلی 3 مقطع تاریخی زیر را بیان می کند:
مرحله اول: قبل از اسلام و اوقات باستان حرف شکل گیری مجموعه های باشکوه و عظیم همچون چغازنبیل ـ تخت جمشید ـ جندی شاپور و ....
مرحله دوم: بعد از اسلام تا مشروطیت رونق شهرنشینی با انبساط هنر دوران اسلامی و معماری باشکوه در مساجد بازارها و ایجاد شهرهای پررونق مثل سمرقند، بخارا، اصفهان و...
مرحله سوم: اوقات معاصر، با ورود اتومبیل به شهرهای آرامگاه و تغییر ساختار قضایی شهرها با شکل گیری خیابان های عریض و تهیه اولین طرح های توسعه شهری از دهه 1340 شمسی به بعد."
* مقدمه:
"تفکر در خصوص تهیه طرح برای شهر و بررسی ابعاد مختلف توسعه آتی ثانیه از قدمت زیادی بهرهمند نیست و واقعیت آن است که با هریک از تقسیم بندی های انجام گرفته در این خصوص مقایسه شود،[2] مشخص می گردد[3] که مدت زمان قابل تصور برای تفکر و تهیه طرح شهری حداکثر دو قرن است که از اوایل قرن نوزدهم به بعد را شامل می شود. بنابراین شهرسازی نسبت به سمت برخی علوم دیگر از عمر کوتاهی برخوردار است و خصوصاً در جریان تحولات انجام گرفته باب طول دو سده اخیر نیز با نوساناتی مواجه بوده است که بعضاً دگرگون کننده برخی بنیانهای اساسی این علم شده است. بنا به سمت همین سابقه، شهرسازی از نظریه پردازی صرف در اسم مباحث اجتماعی، اقتصادی و یا ایده آل گرایی و تخیل پردازی شروع و قریب یک قرن با این شیوه تفکر تداوم می یابد. (اوایل سده نوزدهم حرف نظریات رابرت اوئن، شارل فوریه، ژول ورن، ژان باتیست گودن و دیگران)[4]
حرف آغاز قرن بیستم و رواج تفکرات عملی مبنی بر پوزتیویسم و اثبات گرایی تجربی حاکم بر علوم، تفکرات طرح شهری و توسعه آن نیز از قاعده کلی تبعیت می کند و به همین دلیل شیوههای تفکر مباحث شهری یکباره از مسائل انتزاعی و کلی به موارد عینی و جزیی تبدیل می گردد و توجه به مسائل عمومی و روزمره همچون بهداشت، حمل و نقل، میدان و فرم شهری جای خود را به مسائل کلی همچون طبقه بندی نظام مسکن (نظریه رابرت اوئن 1771-1858)[5] جامعه اشتراکی فالانستر (نظریه شارل فوریه 1838-1772)[6] و طرح قصر اجتماعی (نظریه ژان باتیست گودن 1819-1888) [7] می دهد.
وارد صیرورت ارائه مهندسی عمدتاً با مفهوم Civil در شهرسازی که عموماً با ماهیت عمران و ساختمان سازی قابل بیان است، تغییر عمیقی در اندیشه و شیوه عمل شهرسازی به جـــای مــی گـذارد و باعث می شود که ماهیتاً جایگاهی زمینی پیدا کند و از تخیلات به واقعیات روزمره تغییر یابد. به سمت همین دلیل تدقیق به جنبه های کالبدی شهر هم در نقشه شهری (طرح خیابان بندی شطرنجی Grid Iron) و هم عناصر شهری (میدان های بزرگ توسط بارن اوسمان)[8] نمود می یابد از این مقطع اصول نظری شهرسازی مدرن پایه ریزی می شود و توجه شدید به کمیات معماری و جدایی فعالیت های شهری به عنوان یک اصل اجتناب ناپذیر معرفی می گردد (تفکرات لکر بوزیه 1965-1887).
از طرف دیگر وقوع جنگ جهانی دوم و تبعات ناشی از تخریب همه جانبه شهرها باب ایز جنگ، باعث شد که توسعه شهری از نگاه تک بعدی به چند وجهی تغییر یابد و به همین دلیل توجه به مشکلات شهری از نگاه جامع دیدن به همه مسائل شهری مطرح می گردد. به سمت این امید که جامع بینی بتواند همه پیچیدگی های نظام شهری را حل کند و محققان مختلف هریک از فراخور علم مکتسب خویش به شناخت و تحلیل برسند. نتیجه نهایی این تحول، این بود که قضا شهرسازی جامعیت می یابد و متخصصان اقتصاد، اجتماع شناسی، جغرافیا، حقوق و ... اضافه حرف معمار و مهندس قبلی برای تدوین طرح شهری فرا خوانده می شوند و همین امر مقدمه ای بر تولد دانش شهرسازی در مفهوم آکادمیک آن می شود، شاید بتوان گفت که ویژگی های این دوره رجعت به دوران نخست شهرسازی است که در آن تخصص های غیرفنی در عرصه های نظری و خصوصاً با گرایش های اقتصادی، اجتماعی و مالی به ارائه ایده پرداختند. اما در عین حال به دلیل تلفیق تخصص های گوناگون، پرتره محوریت یک حرفه (اعم از معمار یا اجتماع شناسی و اقتصاد) از بین رفته و تفکر جامع نگری در طرح های توسعه شهری گسترش می یابد.
از اوایل دهه 1970 میلادی، ضرورت کاربرد روش های جایگزین مطالعات جامع باب طرح های شهری مورد بحث می گردد و تأکید بر نظریات جایگزین، خصوصاً نظریه عمومی سیستمها عنوان می شود. به عبارتی ارتباط انسان با محیط (شهروند با شهر) و عناصر تشکیل دهنده سیستم شهری در شیوه جدید مطرح می شود. از این نظر نگاه به شهر همچون سیستمی پیچیده، احتمالی و در اسم تکامل دیده می شود که استعمال از مبانی نظری و روش های عملی آن در مطالعات شهری، اجتناب ناپذیر است. توجه به سمت شهر باید همچون آلبوم ای از عناصر باشد که با هم چنان در رابطه ای متقابل قرار می گیرند که تغییر در هر عنصر تشکیل دهنده مجموعه، موجـــب تغییر سایر عناصر و در نتیجه کل مجموعه می شود. عناصر سیستمی که در یک شهرقابل بررسی است شامل، انسان، فعالیت ها، مکان اختصاص یافته به آنها و ارتباطات مادی و غیرمادی است."