مقدمه …………………………………………………………………………………………….
فصل اول: کلیات ……………………………………………………………………………..
بخش نخست: صفت ضرر و اقسام ثانیه ………………………………………………
1-1- مفهوم ضرر ………………………………………………………………………….
1-2- ضرر قابل تاوان و شرایط آن ………………………………………………..
1-3- از دست دادن موقعیتهای عملی ………………………………………………..
1-4- محروم ماندن از کار ………………………………………………………………
1-5- ضرر معنوی ………………………………………………………………………….
بخش دوم: بیان مختصر فعل زیانبار ………………………………………………..
بهر سوم: بیان انموذج رابطه سببیت ………………………………………………
فصل دوم: دوران آسیب بار ………………………………………………………………..
بهر نخست: عنصر ماده فعل آسیب بار ……………………………………………..
1-1- اثم با فعل صفت …………………………………………………………………
1-1-1- آیین ………………………………………………………………………………..
1-1-2- شرایط فعل صفت زیان بار و زیانها ………………………………………
1-2- تقصیر از نوع فعل منفی الا ترک فعل …………………………………………
1-2-1- انواع آذری فعل ………………………………………………………………….
1-2-2- مبانی تئوری مسئولیت ناشی از خودداری ……………………………..
1-2-3- نتایج عنصر مادی ………………………………………………………………
بخش دوم: عنصر باطنی فعل زیانبار ………………………………………………..
2-1- نقش اراده و تمیز باب تشخیص انواع اثم ………………………………
2-2- مسئولیت مدنی صفیر غیرممیز و مجنون …………………………………..
2-2-1- نظریههای حقوقی ……………………………………………………………….
2-2-2- ادرار موضوعه ایران …………………………………………………………
2-3- آزادی اراده …………………………………………………………………………..
2-3-1- تئوری سنتی و نوعی تقصیر …………………………………………………
2-3-2- پرتره اراده آزاد ………………………………………………………………….
بخش سوم: آخشیج رسمی فصل زیانبار ……………………………………………..
3-1- مفهوم غیرقانونی بودن ……………………………………………………………
3-1-1- معنا و چهرههای الوان تجاوز …………………………………………
3-1-2- ضابطه و معیار تجاوز ………………………………………………………..
3-2- افعال مشروع …………………………………………………………………………
3-2-1- دفاع حلال ………………………………………………………………………
3-2-2- امر امرکننده قانونی …………………………………………………………………..
3-2-3- اجبار یا اجبار …………………………………………………………………….
3-2-4- غرور ………………………………………………………………………………..
3-2-5- اضطرار …………………………………………………………………………….
3-2-6- اعمال حق ………………………………………………………………………….
3-2-7- مصلحت عام …………………………………………………………………
3-2-8- اذن و برائت از انجام عمل …………………………………………………..
فصل سوم: رابطه سببیت ………………………………………………………………….
بخش نخست: چگونگی رابطه سببیت ………………………………………………….
1-1- لزوم ارتباط سببیت ………………………………………………………………….
1-2- اجتماع آلات …………………………………………………………………………
بخش دوم: آلات برون و اثر آن در مسئولیت ……………………………………
2-1- اتفاق اتفاقات پیشبینی نشده یا قوای قاهره ……………………………….
2-2- عملکرد بابا ثالث …………………………………………………………………….
2-3- اثم زیاندیده ………………………………………………………………………
«مقدمه»
یکی از مسائل مهمی که در زمینه حقوق خصوصی بسیار اهمیت دارد دستیابی رابطه سببیت بین ضرر و عملکرد زیانباراست و ما باب این تحقیق سعی داشتهایم با توجه به کتابهایی که در این زمینه وجود دارد، به تاویل و توضیح این مسئله بپردازیم و دیدی کلی نسبت به سمت ارتباط سببیت بدست آوریم.
در این تحقیق ما رابطه سببیت را در سه دوران بررسی مینمائیم باب فصل اول، کلیاتی را برای آشنائی با مسئله تاویل کردهایم و سپس با بررسی کامل عملکرد زیانآور و رابطه سببیت باب فصول بعدی به روشن کردن رابطه سببیت بین ضرر و فعل زیانآور پرداختهایم.
در تحریر این تحقیق کوشیده شده است محتوای مطلبها در سطح مطلوب باشد و با تقسیمبندی درست مطلبها سعی شده است که پیوند صحیحی بین مطلبها ایجاد گردد و با بیانی ساده و روان و آوردن مثال روشن و نمونههای عملی و کاربردی اهتمام شده است که تفهیم موضوع عمیقتر و آسانتر گردد.
فصل اول
کلیات
شکی نیست که تحقق تکلیف مدنی و ابداع الزام به جبران خسارت، توسط شخصی که به دیگری زیان وارد میسازد، منوط به وجود شرایطی میباشد که با انجمن کردن این شرایط برای شخصی زیان رساننده مسئولیت مدنی ابداع میشود و فقدان تمام یک از آنها نیز موجب میشود که شخص مسئول جبران خسارت آشنا نشود و از تکلیف معاف گردد شرایط لازم برای تحقق مسئولیت اجتماعی عبارتند از:
1ـ احتیاج بروز خسارت یا ضرر
2ـ ارتکاب عملکرد زیانبار یا ترک فعل زیانبار
3ـ احراز ارتباط سببیت آشکار فعل یا ترک فعل زیانبار و زیان وارده
بخش نخست
صفت ضرر و اقسام ثانیه
1-1- مفهوم ضرر
مفهوم ضرر الا خسارت را هر اختصاصی میداند. در هرجا که نقص در دارایی ایجاد شود یا منفعت مسلمی از ید داده شود یا به سمت سلامت و حیثیت و عواطف شخص لطمهای وارد آید میگویند ضرری ایجاد شده است.
و ضرر را به طریق دیگر ایضاً میتوان تاویل کرد: عبارت است از کاستن یا از دست دادن ثانیه وضع طبیعی و یا مقرری قانونی که مطلوب انسان است. جای تردید و تردید تلف که در این تعریف (کاهش یا از ید دادن وضع طبیعی و یا مقرری قانونی، اثبات و مطلوبیت) به ؟؟؟ کیفیتها و کمیتها قابل اختلاف میباشد لذا ممکن است حرف نظریه ماهیت آسیب که همواره در احوال و رویدادهای شخصی نمودار خواهد گشت صدها قسم اندیشه شود. درمثل انواع ضرر را با توجه به شخص متضرر که میتوان به برازنده اسم و غیرقابل تحمل یا قابل جبران و غیرقابل جبران تقسیمبندی نمود. ولی ضمیر اول شخص جمع در ایجاد و قسم کلی ضرر یعنی ضرر مادی و ضرر معنوی را مختصراً بیان مینمائیم. درآغاز ضرر مادی. آسیب مادی (مالی) زیانی است که بخاطر از بین رفتن اعیان دارایی (مانند سوختن خانه و قتل حیوان) یا کاهش بها اموال (مثل احداث کارخانهای که باعث افت بهای املاک مجاور شود) و مالکیت معنوی (مانند آسیب رساندن به شهرت تجاری و نام تجارتی و آیت صنعتی) یا از بین رفتن منفعت و اسم شروع افراد برای آنان ایجاد میشود.
صدمههایی که به سمت سلامت و حیات شخص رسیده میشود و زیانهای مالی نیز برای او به بار میآورد: بسان هزینه درمان و از کار افتادگی و کفن و دفن. بطور انموذج اینطور میتوان گفت که کاستن از توانگری شخص و جلوگیری از افزایش آن به هر عنوان که باشد اضرار به اوست. ضرر ممکن است از ایز از بین رفتن مالی باشد یا باب پاداش از دست دادن منفعتی و اینک مختصراً به بیان ضرر معنوی میپردازیم که در ادامه مفصلتر توضیح خواهیم داد. تعریف زیان باطنی دشوار است و برای اینکه مفهومی از آن را بدست داشته باشیم میتوان گفت صدمه به فواید عاطفی و غیرعاطفی است بسان احساس درد جسمی و رنجهای روحی از بین رفتن احترام و آبرو و آزادی، تعیین مرز بین ضررهای مادی و معنوی بطور قاطع امکانپذیر نمیباشد همه حال میتوان زیانهای معنوی را ایضاً به دو گروه تقسیم کرد:
الف: زیانهای وارد به حیثت و شهرت و بطور خلاصه آنچه در زبان تداول پول یا دارایی معنوی شخص است.
ب: آسیب به سمت عواطف و ایجاد تألم و تأثر روحی که شخص، با از دست دادن عزیزان خود، یا ملاحظه درد و رنج آنان میبیند.
1-2- آسیب برازنده جبران
در زندگی اجتماعی سود و زیان بهم آمیخته است. هرکس نفعی میبرد به گونهای باعث ضرر دیگران میشود. ولی تمام این ضررها مسئولیت بوجود نمیآورد. بسیاری از خسارات لازمه زندگی اجتماعی است و عرف مظهر بخشایش به آن نگاه میکند. درمثل وقتی باب حراجی شما کالا را زودتر میخرید به دیگری ضرر میرسد ولی عرف آن را ضرر محسوب نمیکند ادرار ضررهای نامتعارف و حرام را باعث تکلیف میداند بهمین خاطر باب ابتدای م اقمم آمده که «هر کس بدون مجوز رسمی موجب آسیب مادی یا معنوی دیگری شود مسئول ناشی از خسارات خود باشد.
مقدمه …………………………………………………………………………………………….
فصل اول: کلیات ……………………………………………………………………………..
بخش نخست: صفت ضرر و اقسام ثانیه ………………………………………………
1-1- مفهوم ضرر ………………………………………………………………………….
1-2- ضرر قابل تاوان و شرایط آن ………………………………………………..
1-3- از دست دادن موقعیتهای عملی ………………………………………………..
1-4- محروم ماندن از کار ………………………………………………………………
1-5- ضرر معنوی ………………………………………………………………………….
بخش دوم: بیان مختصر فعل زیانبار ………………………………………………..
بهر سوم: بیان انموذج رابطه سببیت ………………………………………………
فصل دوم: دوران آسیب بار ………………………………………………………………..
بهر نخست: عنصر ماده فعل آسیب بار ……………………………………………..
1-1- اثم با فعل صفت …………………………………………………………………
1-1-1- آیین ………………………………………………………………………………..
1-1-2- شرایط فعل صفت زیان بار و زیانها ………………………………………
1-2- تقصیر از نوع فعل منفی الا ترک فعل …………………………………………
1-2-1- انواع آذری فعل ………………………………………………………………….
1-2-2- مبانی تئوری مسئولیت ناشی از خودداری ……………………………..
1-2-3- نتایج عنصر مادی ………………………………………………………………
بخش دوم: عنصر باطنی فعل زیانبار ………………………………………………..
2-1- نقش اراده و تمیز باب تشخیص انواع اثم ………………………………
2-2- مسئولیت مدنی صفیر غیرممیز و مجنون …………………………………..
2-2-1- نظریههای حقوقی ……………………………………………………………….
2-2-2- ادرار موضوعه ایران …………………………………………………………
2-3- آزادی اراده …………………………………………………………………………..
2-3-1- تئوری سنتی و نوعی تقصیر …………………………………………………
2-3-2- پرتره اراده آزاد ………………………………………………………………….
بخش سوم: آخشیج رسمی فصل زیانبار ……………………………………………..
3-1- مفهوم غیرقانونی بودن ……………………………………………………………
3-1-1- معنا و چهرههای الوان تجاوز …………………………………………
3-1-2- ضابطه و معیار تجاوز ………………………………………………………..
3-2- افعال مشروع …………………………………………………………………………
3-2-1- دفاع حلال ………………………………………………………………………
3-2-2- امر امرکننده قانونی …………………………………………………………………..
3-2-3- اجبار یا اجبار …………………………………………………………………….
3-2-4- غرور ………………………………………………………………………………..
3-2-5- اضطرار …………………………………………………………………………….
3-2-6- اعمال حق ………………………………………………………………………….
3-2-7- مصلحت عام …………………………………………………………………
3-2-8- اذن و برائت از انجام عمل …………………………………………………..
فصل سوم: رابطه سببیت ………………………………………………………………….
بخش نخست: چگونگی رابطه سببیت ………………………………………………….
1-1- لزوم ارتباط سببیت ………………………………………………………………….
1-2- اجتماع آلات …………………………………………………………………………
بخش دوم: آلات برون و اثر آن در مسئولیت ……………………………………
2-1- اتفاق اتفاقات پیشبینی نشده یا قوای قاهره ……………………………….
2-2- عملکرد بابا ثالث …………………………………………………………………….
2-3- اثم زیاندیده ………………………………………………………………………
«مقدمه»
یکی از مسائل مهمی که در زمینه حقوق خصوصی بسیار اهمیت دارد دستیابی رابطه سببیت بین ضرر و عملکرد زیانباراست و ما باب این تحقیق سعی داشتهایم با توجه به کتابهایی که در این زمینه وجود دارد، به تاویل و توضیح این مسئله بپردازیم و دیدی کلی نسبت به سمت ارتباط سببیت بدست آوریم.
در این تحقیق ما رابطه سببیت را در سه دوران بررسی مینمائیم باب فصل اول، کلیاتی را برای آشنائی با مسئله تاویل کردهایم و سپس با بررسی کامل عملکرد زیانآور و رابطه سببیت باب فصول بعدی به روشن کردن رابطه سببیت بین ضرر و فعل زیانآور پرداختهایم.
در تحریر این تحقیق کوشیده شده است محتوای مطلبها در سطح مطلوب باشد و با تقسیمبندی درست مطلبها سعی شده است که پیوند صحیحی بین مطلبها ایجاد گردد و با بیانی ساده و روان و آوردن مثال روشن و نمونههای عملی و کاربردی اهتمام شده است که تفهیم موضوع عمیقتر و آسانتر گردد.
فصل اول
کلیات
شکی نیست که تحقق تکلیف مدنی و ابداع الزام به جبران خسارت، توسط شخصی که به دیگری زیان وارد میسازد، منوط به وجود شرایطی میباشد که با انجمن کردن این شرایط برای شخصی زیان رساننده مسئولیت مدنی ابداع میشود و فقدان تمام یک از آنها نیز موجب میشود که شخص مسئول جبران خسارت آشنا نشود و از تکلیف معاف گردد شرایط لازم برای تحقق مسئولیت اجتماعی عبارتند از:
1ـ احتیاج بروز خسارت یا ضرر
2ـ ارتکاب عملکرد زیانبار یا ترک فعل زیانبار
3ـ احراز ارتباط سببیت آشکار فعل یا ترک فعل زیانبار و زیان وارده
بخش نخست
صفت ضرر و اقسام ثانیه
1-1- مفهوم ضرر
مفهوم ضرر الا خسارت را هر اختصاصی میداند. در هرجا که نقص در دارایی ایجاد شود یا منفعت مسلمی از ید داده شود یا به سمت سلامت و حیثیت و عواطف شخص لطمهای وارد آید میگویند ضرری ایجاد شده است.
و ضرر را به طریق دیگر ایضاً میتوان تاویل کرد: عبارت است از کاستن یا از دست دادن ثانیه وضع طبیعی و یا مقرری قانونی که مطلوب انسان است. جای تردید و تردید تلف که در این تعریف (کاهش یا از ید دادن وضع طبیعی و یا مقرری قانونی، اثبات و مطلوبیت) به ؟؟؟ کیفیتها و کمیتها قابل اختلاف میباشد لذا ممکن است حرف نظریه ماهیت آسیب که همواره در احوال و رویدادهای شخصی نمودار خواهد گشت صدها قسم اندیشه شود. درمثل انواع ضرر را با توجه به شخص متضرر که میتوان به برازنده اسم و غیرقابل تحمل یا قابل جبران و غیرقابل جبران تقسیمبندی نمود. ولی ضمیر اول شخص جمع در ایجاد و قسم کلی ضرر یعنی ضرر مادی و ضرر معنوی را مختصراً بیان مینمائیم. درآغاز ضرر مادی. آسیب مادی (مالی) زیانی است که بخاطر از بین رفتن اعیان دارایی (مانند سوختن خانه و قتل حیوان) یا کاهش بها اموال (مثل احداث کارخانهای که باعث افت بهای املاک مجاور شود) و مالکیت معنوی (مانند آسیب رساندن به شهرت تجاری و نام تجارتی و آیت صنعتی) یا از بین رفتن منفعت و اسم شروع افراد برای آنان ایجاد میشود.
صدمههایی که به سمت سلامت و حیات شخص رسیده میشود و زیانهای مالی نیز برای او به بار میآورد: بسان هزینه درمان و از کار افتادگی و کفن و دفن. بطور انموذج اینطور میتوان گفت که کاستن از توانگری شخص و جلوگیری از افزایش آن به هر عنوان که باشد اضرار به اوست. ضرر ممکن است از ایز از بین رفتن مالی باشد یا باب پاداش از دست دادن منفعتی و اینک مختصراً به بیان ضرر معنوی میپردازیم که در ادامه مفصلتر توضیح خواهیم داد. تعریف زیان باطنی دشوار است و برای اینکه مفهومی از آن را بدست داشته باشیم میتوان گفت صدمه به فواید عاطفی و غیرعاطفی است بسان احساس درد جسمی و رنجهای روحی از بین رفتن احترام و آبرو و آزادی، تعیین مرز بین ضررهای مادی و معنوی بطور قاطع امکانپذیر نمیباشد همه حال میتوان زیانهای معنوی را ایضاً به دو گروه تقسیم کرد:
الف: زیانهای وارد به حیثت و شهرت و بطور خلاصه آنچه در زبان تداول پول یا دارایی معنوی شخص است.
ب: آسیب به سمت عواطف و ایجاد تألم و تأثر روحی که شخص، با از دست دادن عزیزان خود، یا ملاحظه درد و رنج آنان میبیند.
1-2- آسیب برازنده جبران
در زندگی اجتماعی سود و زیان بهم آمیخته است. هرکس نفعی میبرد به گونهای باعث ضرر دیگران میشود. ولی تمام این ضررها مسئولیت بوجود نمیآورد. بسیاری از خسارات لازمه زندگی اجتماعی است و عرف مظهر بخشایش به آن نگاه میکند. درمثل وقتی باب حراجی شما کالا را زودتر میخرید به دیگری ضرر میرسد ولی عرف آن را ضرر محسوب نمیکند ادرار ضررهای نامتعارف و حرام را باعث تکلیف میداند بهمین خاطر باب ابتدای م اقمم آمده که «هر کس بدون مجوز رسمی موجب آسیب مادی یا معنوی دیگری شود مسئول ناشی از خسارات خود باشد.