13صفحه |
فایل WORD آماده برای ثبت نام و چاپ؛ اعلام تخصصی |
مقاله اعلام تخصصی |
مدیر |
یکی از مبحثهای مهم در سیالات ،کنترل جریان سیال می باشد، شیرها مهمـترین وسیـله کنترل سیالات هستند ، شیرها در صنایع مختلف کاربرد بسیط ای دارند. در مرحلهها جوراجور عـملیاتی از حفاری ، پالایش تا انتقال سیالات ، وجود وسایل و ابزار تنظیم عبور جریان ، انقطاع جریان ، ایمنـی دستگاههای تحت فشار و ممانعت از برگشت جریان ، از پایه اهمیت خاصی بهرهمند بوده اسـت.
وظایف اصلی شیرآلات صنعتی عبارتند از :
انقطاع و اتصال جریان سیال (Gate-Butterfly-Plug-Ball)
کنترل دبی جریان(Globe-Pinch-Piston-Needle-Diaphragm)
تغییر جانب جریان(Ball – Plug)
جلوگیری از برگشت جریان(Check valve)
کنترل و تنظیم فشار جانب جلوگیری از آسیب رسیدن به آلت ها و تجهیزات(Safety & relief valve)
افت فشارهای بالا(Chock valve)
تمام شیر بطور کلی از اقبال های ذیل تشکیل شده است :
-بدنه (Body)
-کلاهک(Bonnet)
-ساقه (Stem)
-عملگر (Actuator)
-آب حبل (Packing)
-حلقه ماء بندی (Seat)
-نشیمنگاه (Seat ring)
-مجرابند (Disk)
بدنه یا پوسته مرز اول قرارگیری فشار بر روی یک شیر می باشد. بدنهیا بصورت ریخته گری یا بصورت فورج و باب شکلهای گوناگون تهیه می شود. در بیشتر شیرها از آب بندها برای جلوگیری از نشتی فضای بین محور و کلاهک استعمال می شود. ماء بندها معمولاً از مواد الیافی یا دیگر ترکیبات آنها نظیر تفلون تهیه می شود.اجزا و بنا شیر با تدقیق به محدوده دما و فشاری کاری ، نوع و میزان خورندگی سیال(گاز یا مایع) ، تغییر مییابد.
-استاندارد ابعاد شیرآلات
ANSI B16.10: جهت ابعاد Face to Face و End to End شیرآلات
-جنس شیرآلات (Valve Material)
معمولاً کالا شیرها بر اصل نیاز و شرایط تعیین می گردد.
برنزی(آلیاژ مس و قلع) معمولاً برای سایزهای کوچک و برای سرویس آب تا دمای 230 درجه سانتیگراد و محلول های نمک صلابه و مواد نفتی با فشار و دمای کم به کار می جدول
از چدن معمولاً برای آب ، تبخیر و مادهها نفتی تا دمای250 درجه سانتیگراد استفاده می شود و به اندازه های کوچک محدود می شود، آهن با مقاوت تنشی بالا می تواند برای سایزهای بالا مورد استفاده رسم گیرد.
از مشخصات فولاد چکش خوار می توان به اسم فشار اسم و ابرام باب برابر تنش و شُک می توان اشاره نمود. بنابراین در چنین شرایطی از این نوع فولاد استفاده می گردد.
آهن داکتیل دارای استحکام کششی اسم ، شکل پذیری خوب و مقامت بهتر در برابر خوردگی است.
فولادهای آلیاژی دارای تنوع گسترده تری هستند و برای دما و فشارهای اسم و شرایط پیچیده تری انتساب به آهن ، چدن و برنز در بدنه شیرها مورد استفاده قرار می گیرند.
استنلس استیل اغلب برای آب شرب و سیالاتی که خوردگی ایجاد می کنند مورد استفاده قرار می گیرد.
ترموپلاستیک ها به سرعت جای خود را در سیستم های یوتیلیتی (سرویس های بخار، ماء ، هوای آلت دقیق و ..) پیدا نموده و در جاهائی که سیالات خورنده اجازه استفاده از متریال های عادی را نمی دهند و یا هزینه استعمال از آن ها بالا می باشد، ترموپلاستیک ها مورد استفاده رسم گرفت. بطور کلی شیرهای پلاستیک حرف دمای 120 درجه سانتیگراد و تنگی 1035 کیلوپاسکال می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
غیر فلزات بسان :(پلی اتیلن - پلی پروپیلن - PVC – GRP و ... )
-انواع اتصال باب شیر ابزار :
فلنجی (RF/RTJ Flange)FLG
جوشی (Butt weld)BW
ساکت (Socket weld)SW
دندهای(Thread) NPT
ویفری WAF(Wafer Type)
-روش انتخاب صحیح شیر مناسبت نیاز
با تدقیق به ویژگیها سیال باید شیری را انتخاب کرد که بتواند در مقابل ساییدگی و خوردگی و سایر مشخصات سیال مقاومت کند. همانطور که می دانیم سیال به انواع مختلف گاز ، مایع و بخار تقسیم بندی می شود ، بنابراین عواملی را که برای تعیین شیر باید در نظر گرفته شود به سمت شرح ذیل می باشد:
هدف از انتخاب شیر(قطع و وصل – کنترل- جلوگیری از برگشت جریان – ایمنی و .....)
فشار و دمای سیال عبوری از شیر
نوع عملگر (پنوماتیکی- هیدرولیکی- برقی- دستی و ...)
حجم شیر و ظرفیت جابجایی سیال
مادهها سازنده اجزا شیر( بدنه- نشیمنگاه- مجرابند – ساقه و ...)
روال اتصال شیر (جوشی – دنده ای – فلنجی و....)
زمان زمان کار شیر(Plant life)
پس از بررسی موارد بالا و تعیین شیر مورد نظر باید موارد دیگری را به عنوان عوامل تاثیر گذار در انتخاب مد نظر قرار داد:
-موجود بودن شیر
-قابل تغییر بودن شیر
-قیمت
-وزن شیر