مهندسی
Piping سه شاخه کلی را شامل می شود:
1)
Material of Piping
2)
Supporting & Stress Analyse
3)
Design
در
این جا به بررسی مدارک مناسبت نیاز برای شروع یک برنامه در یک واحد فرآیندی می
پردازیم تمام برنامه شامل سه بخش و یا سه مرحله می باشد که شرکتهای مجری انجام پروژه
براساس سنخ فعالیت تقسیم بندی می شوند. سه بخش کلی پروژه عبارتند از:
1) Engineering 2) Procurment 3)
Construction
مرحله
اول: بخش مهندسی یا نیز بهر طراحی انجام پروژه می باشد.
مرحله
دوم: تهیه ابزار ابزار لازم برای انجام پروژه می باشد.
مرحله
سوم: ساختن و ارغنون پروژه می باشد.
شرکتهای
مختلف بناگر به سمت نوع فعالیت به شرکتهای EPC یا EP و یا PC تقسیم بندی می شوند اصلی شرکتهای ارزشمند در
این صنعت از نوع شرکتهای EPC هستند.
در
این بار به معرفی نقشه ها و مدارک مورد نیاز برای اجرا یک پروژه میپردازیم.
به
منظور انجام فعالیتهای مربوط به یک برنامه لازم است که یک تیم پروژه تحت نظر یک
مدیر برنامه مشغول شوند. مدیر پروژه مسئول و کنترل کننده تمامی فعالیتها بوده و
پاسخگوی مسائل مرتبط می باشد. افراد مشغول در اجرا پروژه مسائلی از قبیل طراحی
مهندسی، زمان بندی و قیمت تمام شده را در موردها مختلف به مدیر پروژه ارائه می کنند
که البته معمولاً این موضوع شامل مسائل فنی برنامه نمی شود.
دپارتمان
مهندسی مکانیک مهندسین را برای انجام یک برنامه خاص باب زمینه های زیر بکار می گیرد.
این زمینه ها عبارتند از: طراحی سیستمها و تجهیزات، ساخت و گرمایش و تهویه مطبوع و
نیز طراحی تیم های Piping.
مهندسین
Piping موظفند پروژه را طوری هدایت کنند که اهداف
نهایی پروژه تامین شود برخی از این مسئولیت ها شامل موردها زیر است:
-
انجام
مراحل طراحی مهندسی کارخانه فرآیندی و ارائه طرح سیستم Piping
-
تحلیل تنش
لولهها
-
طراحی تکیه
گاهها
-
پیشگیری از
واماندگی و برون شد سیال از سیستم
-
به پایان
رساندن موارد مشخص شده در قرارداد پروژه
-
ارتباط با
بخشهای دیگر برنامه به منظور هماهنگی میان قید گروههای مربوطه
و
برابری بایسته با مشخصات استاندارد، مشخصات فنی، برنامه زمانبندی تعیین شده و در
نهایت اعتبار در تماشا گرفته شده است.
برای
کنترل تمامی فازهای طراحی، آنالیز، تدارکات، ساعت و برپایی لوله ها و تکیه گاهها و
سایر قسمتهایی که در شکل ستاندن تیم Piping بایست است سندهای فنی موجگود است که ابزار و روشهای لازم را فراهم
می کنند.
مهندسین
Piping با مطالعه دقیق نیازها تشخیص می دهد که چه
مدارکی لازم است و در چه زمانی باید مناسبت استعمال و یا برای تایید به دیگر اعضای
پروژه تحویل داده شود.
مدرک
های مورد نیاز در مهندسی Piping شامل موارد
زیر است:
·
دیاگرام
جریان یا فرآیند Process Flow Diagram (PFD)
·
دیاگرام
استوانه کشی به دوست ابزار دقیق Piping and Instrument Diagram (P&ID)
·
Line List لیست خطوط
·
Piping
Specification مدارک بسته و یا ویژگیها فنی کار
·
Plot Plan جانمایی کلی تنها فرآیندی
·
Piping Layout نقشه های طراحی لوله کشی
·
ایزومتریک
استوانه کشی Piping Isometric
·
ایزومتریک
ساپورت Support Isometric
·
اطلس های
مرکب
·
نقشه های
قیود و تکیه گاهها
·
مدل اشل Scale Model
·
گزارشهای
مربوط به تحلیل تنش
·
نقشه های
مربوط به بازرسی در اسم سرویس
·
گزارش
تغییرات در طراحی
نقشه
شماتیکی است که تعریف کلی از فرآیند سیستم را توسط نمایش تجهیزات و خطوط اصلی
فرآیند همراه با ویژگیها پروسی این خطوط عرضه می دهد این مشخصات عموماً شامل درجه
حرارت و فشار کاری (عملیاتی)، دبی جریان، دانسیته و ویسکوزیته، میزان و یا درصد
عناصر بااهمیت در خطوط جوراجور می باشد. این مهم توسط مهندسی شیمی- فرآیند آماده شده و
هدف برنامه و نحوه فعالیت کارخانه را از لحاظ جریان فرآیند معین می کند این دیاگرام
در مرحله Basic Design ایجاد می
شود.
سندی
که براساس P.F.D پایه گذاری می شود وی حرف جزئیات کاربردی
Piping and Instrument Diagram می باشد.
این
دیاگرام مشخصات فرآیندی تجهیزات، اجزاء و اقلام مورد نیاز در سیستم استوانه کشی
نیازهای آلت دقیق و جایگاه قرارگیری آنها، نحوه اتصالات لوله ها را بین تجهیزات
مختلف، سیستم عایق بندی، سایز استوانه ها، کلاسهای مختلف کاری براساس نوع سرویس و
فشار کاری (Rating)، خطوط
شیبدار و مقدار شیب، جهت جریان و… را براساس
شماره خطها آرم می دهد. نکته قابل توجه در توضیحات بالا این است که آندسته از
اقلام لوله کشی که باب طراحی Piping Layout (چیدمان لولهکشی) مورد نیاز حقیقت می شوند در اطلس P&ID دیده نمی شوند. از تمام زانویی ها که دقیقاً
بستگی به سمت طریقه چیدمان استوانه کشی دارند.
نکته
دیگر در این مبحث این است که آلبوم سرویس که تعیین کننده جنس لوله و تنگی کاری که
اصطلاحاً Rating می گویند را حرف کلاس کاری نمایش می دهند.
نکته بعدی که باب (P&ID) به سمت آن
اشاره می شود.
که
برای احاله به Line List پروژه Piping بکار می رود این تعداد تا وقتی که
پارامترهای طراحی تغییر نکند ثابت باقی خواهد ماند لذا وقتی یک شماره خط تغییر می
کند.
باید
انتظار داشت که برخی از پارامترها از قبیل سرویس خطوط (سیالی که در داخل لوله
جریان دارد)، جرم بکار رفته، دما، تنگی و یا هر ترکیب دیگری از این خصوصیات تغییر
کرده باشد.
به
کوه طور خلاصه شماره خطوط شامل دادهها زیر است:
-
قطر اسمی
-
سرویس داخل استوانه
-
اعدادی که شماره الفبا را مشخص می کند
-
کلاس کاری
بعنوان
مثال CWS-1005-150CS-16 یک شماره
خط است که به ترتیب از سمت راست آشکار کننده استوانه با قطر اسمی 16 اینچ و کلاس کاری 150CS به معنای 150 پوند rating و جنس کربن
استیل CS و شماره خط 1005، در یک سیستم تغذیه آب بارد Cooling Water
Supply.
اعداد
نشانگر شماره خط در P&ID به منظور مشخص
شدن باب لیست الفبا
(Line List) باب نظر افسرده می شوند. لیست خط شامل تمام
خطوط پروژه می شود که حرف تدقیق به سیستم مربوطه و سپس با توجه به اعداد نشانگر طبقه
بندی می شوند. این لیست تمام پارامترهای طراحی خط مربوطه شامل پهنا لوله، ضخامت
دیواره، نوع سیال، دمای طراحی و دمای کاری جنس درشتی عایق و استاندارد بکار رفته
را باب بر می گیرد. علاوه بر Line List اکثر پروژه
ها لیستی از شیرهای مورد استفاده در سیستم Piping نیز دارند تعداد شیر که برای تمام شیر بطور منحصر به فرد تعیین می
شود، سیستم مربوطه، کلاس و احتمالاً سنخ شیر را مشخص می کند؛ الگو Line List باب ادامه آورده شده است.
این
مدرک تجهیزات را که باید باب حد واحد فرآیند یا واحدهای جانبی قرار گیرند همراه
با شماره بندی توضیحات فرآیندی لیست می کند. نمونه لیست تجهیزات باب ادامه آمده
است.
مدرکی
است که براساس استانداردهای مختلف طراحی خارج می شود. چکیده استانداردهای طراحی
است. این مدرک محدودیت های کاری را در طراحی و خرید و ساخت و ارغنون و … برپایه مسائل اقتصادی منطقه، مسائل فنی و
هماهنگی گروههای جوراجور کاری ایجاد می شود. این مدرک باب حقیقت بایدها و نبایدهای
موجود باب استاندارد را تنپوش می دهد.
مزیت
های این مدرک شامل موردها زیر است:
1-
جلوگیری از افنا دقت باب پروژه در مراجعه
به تک تک استانداردها.
2-
سلیقه ای کار نشدن پروژه و یک دست و تیپ وجود داشتن کار.
3-
جلوگیری از اشتباهات فنی در مسائل حائز اهمیت.
4-
مسائل و محدودیت اقتصادی منطقه در حاضر و یا نبودن امکانات ساخت و یا خرید از
جمله مهمترین Specها می استطاعت به موردها زیر
استعاره کرد:
- Piping Material Specification (P.M.S)
- Insulation Specification
- Painting Specification
- Supporting Specification
Plot Plan یکی از مدارک بااهمیت وکلیدی میباشد که طی فاز
مهندسی ایجاد میگردد و از آن برای جانمایی تجهیزات و قسمتهای مختلف بسان واحدهای
پروسس، استوانه کشی و … و همچنین
ثبت راه فعالیتهای عمده مهندسی و ساخت استفاده می گردد.
Plot Plan واحد فرآیند عبارت است از یک اطلس آرایش
یافته که مشخص کننده حد کار یک کارخانه، جاده، ساختمانهای صنعتی و غیرصنعتی،
تجهیزات و محل قرارگیری آنها سازه های مورد نیاز واحد، مانند Piperack (سازه ای است که لوله به چهره دسته بر روی
آن قرار می گیرد) و… که این
موارد برای یک فرآیند آشکار طراحی می گردد.
Plot Plan نهایی تمام اجزاء را با شماره های مخصوص
مشخص می کند و با مقیاس اشکال تجهیزات و امکانات نگهداری را باب نمادهای عمودی و
افقی دو بعدی آرم می دهد، تماماً آرایش ها و نقشه های سه بعدی برای تجسم بهتر به
کار اسیر می شود.
زمینههای
جوراجور استفاده از Plot Plan باب قسمت
های مختلف پروژه باب بخش زیر توضیح داده شده است.
-
طراحی لوله: Plot Plan به منظور
جانمایی تجهیزات و تیم های لوله کشی فرآیند و بررسی زوال تماس لوله ها به هم و
همچنین برآورد اجناس و مقادیر لوله مورد استعمال رسم می گیرد.
-
سازه: Plot Plan به منظور
ایجاد نقشه های نواحی مختلف از دید ارتفاعی و محلهای تخلیه و زیرزمینی، طراحی
فونداسیون و سازه ها و استوانه ها، محیطهای محصور و محیطهای مسقف و برآورد تمامی
اجناس عمده بکار می رود.
-
مهندسی برق: Plot Plan به منظور
ایجاد نقشه های تفکیکی محیط تعیین مکان سویچرها و پستهای فرعی و مراکز کنترل
موتور، تعیین مسیر کابلها و تخمین اجناس عمده به کار می رود.
-
مهندس ابزار دقیق: Plot Plan جهت تعیین
مکانهای ابزار دقیق اتاقهای کنترل، مسیر کابلها، کنترل سرا اصلی و برآورد اجناس
اصلی مناسبت استفاده قرار می گیرد.
-
مهندسی سیستم ها: Plot Plan جهت تسهیل
طراحی هیدرولیکی، سایز کردن استوانه و نیازهای انقطاع جریان امکانات مورد استفاده قرار
می گیرد.
-
دوران بندی و کنترل پروژه: Plot Plan جهت دوران بندی فعالیتهای مهندسی در دوره های تعیین شده مورد
استفاده قرار می گیرد.
-
ساخت: Plot Plan جهت
زمان بندی مراحل ساخت تمام تجهیزات کارخانه مطالعات مربوط به سمت طنابها و کابلهای
مورد استفاده باب جابجایی های تجهیزات و باربرداریهای عظیم بررسی قابلیت های ساخت و
فضاهای بایست جهت هدایت باب طول دوره ساخت مورد استفاده قرار می گیرد.
-
ارزیابی هزینه: Plot Plan جهت برآورد
کلی کارخانه یا پالایشگاه بکار برده میشود.
-
استفاده کارفرما: Plot Plan جهت بررسی
های امنیتی، اپراتوری، نگهداری و نیز به منظور ایجاد یک نقشه همزمان حرف ساخت از
چیدمان کارخانه و مسائل کنترل پیمانکاران مناسبت استعمال قرار می گیرد.
نمونه
یک Plot Plan باب ذیل آمده است.
براساس
P&ID و Plot Plan و Specها نقشه
های طراحی Piping تهیه می شوند این نقشه ها مسیر و شکل دقیق
سیستم Piping را نشان می دهد و اصلی ترین document مورد استفاده توسط مهندسین Piping است. این نقشه ها معمولاً شامل نماهای elevation و Plan می شوند (نمای Plan نما از
اسم و نمای elevation نمای از
جانب است).
یک
نمای Plan از یک سیستم Piping به طور نمونه در شکل A آورده شده
است. این نما لوله ها و مخزنها اصلی و همچنین چگونگی عبور لوله از ساختمان را نشان
میدهد وی از طرف دیگر نمای پلان اختلاف ارتفاع را به خوبی آرم نمی دهد لذا برای
مشخص شدن مسیر Piping تمام دو نمای
Plan و elevation بایست است. (شکل B نمای elevation را نشان می دهد) برای مثال ارتفاع نازل A به آسانی قابل تشخیص نیست همان طوری که در
این شکلها دیده می شود. Piping به سمت صورت یک
خط توپر نشان داده می شود.
زمانی
که مسیر Piping آشکار شد باید با اندازه گیری نسبت به نقاط
مبنا روی اطلس تعیین گردد. معمولاً Piping نسبت به سمت دیوار یا ستون ساختمان که محل آنها استوار است، اندازه گیری
می شود.
مبنای
دیگر در سیستم Piping موقعیت
شمال (Plant North Arrow) است موقعیت
شمال باب نقشه های Piping نمایش داده
شده و بعنوان یک جهت ثابت اساس برای طراحی Piping به کار می رود، حتماً جانب شمال نشان داده شده در نقشه لزوماً شمال
واقعی نیست بلکه به سمت چهره قراردادی اینطور فرض می شود موقعیت شمال معمولاً موازی با
یک سری خطوط ستونهای ساختمان انتخاب می شود و اسم است که مسیر Piping حتی المکان موازی یا چماق حرف موقعیت شمال
باشد، تا بتوان بیشترین استفاده را از سازه های ساختمان به آغاز تکیه گاه (Support) کرد.
برای
جلوگیری از تداخل کارها و ایجاد فضای بایست برای نصب قید دستگاهها از نقشه های
مرکب استفاده می شود. به این ترتیب تمام امت قادر خواهد بود بطور مستقل از گروههای
دیگر کار خویش را انجام دهد.
نقشه
های مرکب ترکیبی از اطلس های سازه ای، وسایل سیستم و Piping در تمام حوزه که حاوی سیستم Piping سیستمهای HVAC و تجهیزات
دیگر می شود. این نقشه ها به عنوان ابزار طراحی امکان استفاده اثربخش از فضای موجود
را فراهم می کند.